Projecten
Ondergrondse links
-
Amsterdam
- Noord/Zuidlijn
De aanleg van de Noord/Zuidlijn, die in 2013 Amsterdam doorkruist van het Buikslotermeerplein in Amsterdam-Noord naar Zuid/WTC,
is al voldoende aanleiding tot inventarisatie van de wereld onder Amsterdam. De tunnelboormachines razen dwars door Amsterdams
collectieve geheugen, het bodemarchief tot op 40 meter diepte (de ondergrondse metrostations komen te liggen op ca. 20-26 m
diepte). Daar raken zij de 'tweede zandlaag' onder Amsterdam, stammend uit de ijstijd. Op de 'eerste zandlaag' circa 12 meter
onder NAP rust de fundering van de oude stad. In die twaalf meter weerspiegelt zich de (bouw)geschiedenis van Amsterdam en vind je
o.a. de rioolcatacomben, waterlopen, gewelven, crypten, schuil)kelders, gevangeniscellen en geheime gangen.
- BergBezinkBassins
Riolering speelt een belangrijke rol bij de hygiene en de volksgezondheid. Sinds de aanleg van riolering komen ziektes zoals
bijvoorbeeld cholera niet meer voor in Nederland. Tegenwoordig ligt de nadruk vooral op milieuaspecten. De eisen die we aan
riolering stellen worden steeds hoger. Het water in de grachten en singels kan schoner door ongezuiverde lozingen te verminderen.
Riooloverstorten zijn een van de vervuilers en DWR neemt maatregelen om deze zoveel mogelijk te voorkomen. Daarom bouwt DWR in
de periode tot 2006 ruim veertig ondergrondse opvangvoorzieningen: bergbezinkbassins. Het rioolstelsel vervoert niet alleen
het afvalwater van woningen en bedrijven naar de rioolwaterzuiveringsinstallaties. Het riool vangt ook het regenwater van
daken, pleinen en wegen op. Tijdens hevige regenbuien kan er in korte tijd zeer veel water vallen. Het riool kan dat niet
altijd verwerken. Via een overstort stroomt dan rioolwater een gracht of singel in. Vaak zit daar allerlei straatvuil bij dat
via de goot in het riool is terechtgekomen. Om de overstorten zoveel mogelijk te voorkomen, bouwt DWR bergbezinkvoorzieningen.
Het zijn ondergrondse bassins of leidingen waarin het teveel aan rioolwater tijdelijk wordt opgevangen. Het grove vuil zakt
naar de bodem. Als de regen voorbij is, wordt de bak of leiding leeggepompt. Het vuile water gaat via de gewone weg naar de
rioolwaterzuivering. Ook een bergbezinkvoorziening kan nog op het oppervlaktewater overstorten. Dat gebeurt echter alleen als
de regen lang aanhoudt en het bassin helemaal is volgelopen. Het water dat dan overstort is schoner dan in de oude situatie,
omdat het vuil heeft kunnen bezinken. Bergbezinkbakken komen onder pleinen, plantsoenen, parkeerplaatsen en in metrostations.
Samen met de stadsdelen heeft DWR geschikte locaties uitgezocht. De bassins zijn er in verschillende maten. De grootste kunnen
een capaciteit hebben van wel 1350 m3. De kleinste hebben een bergend vermogen van 40 m3. Een gemiddeld bassin heeft een
afmeting van 10 x 30 meter en is 2,5 meter diep. Boven de grond is alleen een aantal toegangsluiken of putdeksels zichtbaar.
De luiken en putdeksels zijn geurdicht. Bergbezinkleidingen komen in straten of kades waar geen plaats is voor een grote bak
en zien eruit als een grote rioolleiding. De bouw van een bergbezinkvoorziening gaat niet ongemerkt voorbij. Behalve dat de
bak gebouwd wordt, moeten ook de aanvoerleidingen worden aangelegd. Het bassin en het riool worden onderheid. De straat en
de plek waar de voorziening komt, liggen enige tijd open. Er is een grote bouwput met damwanden, afgezet met hekken. Daarnaast
is er het nodige bouwverkeer. Als de bouw klaar is, gaat alles weer dicht. Eventueel wordt de plek opnieuw ingericht.
Bron: Waternet De publieksfolder over bergbezinkbassins is aan te vragen bij communicatie@waternet.nl.
- Zuidas
Rond station Zuid-WTC schieten de nieuwe gebouwen de grond uit. Amsterdam brengt lijn in de ontwikkeling met een masterplan voor
het ontwikkelen van de Zuidas. De Zuidas is een uniek knooppunt aan de zuidkant van Amsterdam. Hier verrijzen high-tech kantoren, comfortabele woningen, dagelijkse, luxe en culturele voorzieningen bij elkaar. Alle
transportmogelijkheden liggen voor de deur. Het nieuwe station Zuid/WTC brengt straks de hogesnelheidslijn, trein, auto, metro en
een snelle verbinding met Schiphol bij elkaar. De Zuidas ligt op een steenworp afstand van het oude centrum. De Zuidas krijgt
ruimte door bovenop de bestaande ringweg A10, treinsporen en tramlijnen te bouwen.
De Zuidas is inmiddels uitgegroeid tot een internationaal zakencentrum. Naast onder andere de bestaande hoofdkantoren van ABNAMRO en ING, komt er de
komende jaren bijna'1 miljoen m2 kantoorruimte bij. Dit levert 53.000 arbeidsplaatsen op voor Groot Amsterdam. Aan de Zuidas komen ook
9000 woningen. Naast prachtige uitzichten is er een grote keuze aan stedelijke voorzieningen. De Zuidas biedt ook ruimte voor sport en ontspanning en nieuwe cultuur.
Bron: Zuidas
- Bureau Monumenten & Archeologie
Ingrijpende bouwprojecten onder de historische binnenstad zoals de aanleg van de Oostlijn en nu de Noord/Zuidlijn kunnen een
bedreiging zijn voor de wereld ondergronds omdat ze voor zowel de ondergrondse infrastructuur, de funderingen van huizen en
de archeologische schatkamer verwoestende gevolgen kunnen hebben. Tegelijk bieden ze een uitgelezen kans om meer informatie
te krijgen over de stadsgeschiedenis, die aanving tegen het eind van de twaalfde eeuw ter hoogte van de huidige Nieuwendijk en het
begin van de Kalverstraat. De oprichting van een gemeentelijke archeologische dienst bleek in de jaren zeventig bij de aanleg
van de Oostlijn noodzakelijk omdat men bij het afzinken van caissons onder de historische binnenstad stuitte op belangwekkende
archeologische vondsten. Door de omvang van het Noord/Zuidlijnproject is dit gemeentelijke archeologische team nu uitgebreid,
want ook dit metrotrace loopt onder de oude stad door, met als zwaartepunten het Damrak en Rokin. Deze twee locaties zijn van
grote cultuurhistorische waarde omdat men hier toegang kan verkrijgen tot de natuurlijke bedding van de Amstel, de hoofdader
van de historische stad, en de oevers en kades die mettertijd zijn aangeplempt. Bij de opgravingen Noord/Zuidlijn stuit het
Bureau Monumenten & Archeologie
op belangwekkende archeologische vondsten.
- Culturele projecten
Steeds meer 'nutteloze', braakliggende infrastructurele ruimten worden hergebruikt. Najaar 2006 kende Amsterdam zijn eerste succesvolle
editie in een aantal ondergrondse locaties. Nabij het CS opent in 2009 in een monumentaal pand en de ongebruikte metrotunnel
daaronder De Chocoladefabriek over Nederlands ooit zo rijke cacaocultuur, tevens
chocoladespeelparadijs voor kinderen. Onder het Mr. Visserplein opende in 2003 in een ongebruikte snelwegtunnel de reusachtige
kinderspeelhal TunFun, naar ontwerp van Gabeler Duijn architecten. Werelwijd organiseren jongeren steeds vaker
feesten onder viaducten in aanbouw, gaan op avontuur in tunnels in aanleg of struinen door rioolbuizen.
Nationaal